Open Space techniek
OPEN SPACE, DE VERLENGDE KOFFIEPAUZE
Je kent dat wel, je bent je op een congres en je hoort de een na de andere plenaire presentatie voorbijkomen. Ook bij de workshops of deelsessies word je overladen met veel informatie van even zoveel zenders. Soms heel waardevol en nuttig, maar meestal meer van hetzelfde en dodelijk saai. Bij het koffiezetapparaat ontdek je dat je veel meer oppikt van de ander die ook een koffie pakt. Je blijft nog even hangen, want hier leer je meer dan in de congreszaal.
Dit gegeven heeft Harrison Owen in de jaren 80 gestimuleerd tot het ontwikkelen en toepassen van de Open Space techniek. Eigenlijk een verlengde koffiepauze. Zonder veel structuur, zonder veel leiding en zonder sheets komen tot energieke kennisuitwisseling en cocreatie. Voor zowel kleine als grote groepen (100+) is de werkvorm uitermate geschikt om de kennis bij de deelnemers naar boven te halen en deze voor een groter doel te benutten. Dat is de kracht van de Open Space techniek.
Hoe zit de Open Space techniek in elkaar?
Je begint met het presenteren van een groot vraagstuk waarvoor je de input van deelnemers nodig hebt. Het vraagstuk kent veel verschillende invalshoeken en dilemma’s. Denk aan: hoe ziet het lokale sportbeleid er anno 2025 uit? Of: Hoe komen we tot een gezonde omgeving voor onze kinderen? Vervolgens maak je gezamenlijk een ‘agendawall’. Mensen kunnen zelf een thema inbrengen waarover ze met anderen willen praten. Ze lichten dat thema kort toe, waarna het thema en de thema-inbrenger op een flap aan de muur komt te hangen. Zo worden, afhankelijk van de inbreng, vele thema’s verzameld en kunnen deelnemers zich hierop inschrijven. Deelnemers gaan naar de plek waar hun energie en interesse ze brengt. De thema-inbrenger gaat vervolgens met zijn groep aan de slag om bij te dragen aan het overkoepelende, maatschappelijke vraagstuk.
Uitgangspunten
Harrison Owen bedacht de volgende uitgangspunten die aan de basis staan van een succesvolle Open Space.
- De mensen die aan de tafel komen zijn de juiste mensen
- Wat er gebeurt, is het enige dat er had kunnen gebeuren
- Het moment van aanvang is het juiste moment
- Als het klaar is, is het klaar
- De ‘wet van de twee voeten’ is geldig (verplaats je naar een andere tafel als je niets leert of bijdraagt).
Op deze manier benut je de energie van mensen optimaal en kom je tot zinvolle uitwisseling en cocreatie.
Begeleiding
De Open Space techniek vraagt in het begin veel van de begeleider. Hij moet de deelnemers verleiden om zelf aan het roer te gaan staan en eigen thema’s in te brengen. Dat is best spannend. Er staat immers niks vast. Als er geen thema’s worden ingebracht, heb je immers geen programma. Met voorbeelden en wat thema’s achter de hand komt er, soms met het nodige geduld, echter altijd wat los. En daarna gaat het vanzelf. Mensen spreken over de onderwerpen die zij zelf hebben gekozen en belangrijk vinden. En je kunt altijd naar een andere groep overstappen als je je in het thema hebt vergist. Aan het eind zorg je voor een korte wrap-up per deelgroep en kom je plenair tot conclusies en adviezen t.a.v. het grote vraagstuk.
Zanskar.nl is samen met de trainers van Huis voor Beweging specialist in het opzetten en begeleiden van de Open Space techniek.